Seksualiteit en intimiteit na een dwarslaesie

Wat is een dwarslaesie?

Heb je te maken met een dwarslaesie, of ken je iemand met deze aandoening?

Een dwarslaesie, ook wel spina cord injury (SCI), veroorzaakt door een traumatisch of niet-traumatisch incident, kan leiden tot volledige of gedeeltelijke verlamming en problemen met sensorische en motorische functies. Naast mobiliteitsproblemen kan SCI ook leiden tot disfuncties van het autonome zenuwstelsel, zoals incontinentie, hoge bloeddruk en seksuele disfunctie. Deze laatste wordt vaak als een van de meest ingrijpende gevolgen beschouwd.

Hoe beïnvloedt SCI seksualiteit?

Seksualiteit is vaak een fundamenteel aspect van ons welzijn. Na een SCI kan de manier waarop je seksualiteit ervaart ingrijpend veranderen. Zowel mannen als vrouwen met een dwarslaesie ervaren vaak seksuele disfunctie, variërend van verminderd seksueel verlangen tot erectieproblemen, ejaculatieproblemen, verminderde lubricatie (minder nat worden), en moeite met het ervaren van orgasmes. Ondanks deze uitdagingen blijft de meerderheid van mensen met SCI seksueel actief, hoewel minder frequent dan vóór het letsel.

Volgens onderzoek zijn veel mensen in staat om zich aan hun nieuwe seksuele realiteit aan te passen, waarbij ze over tijd weer aangeven seksueel tevreden te zijn.  Het kan nodig zijn om nieuwe manieren om intimiteit te ervaren te ontdekken

Aanpassing van seksuele functie na SCI

De aanpassing van seksuele functies na een dwarslaesie is een geleidelijk proces. Bij mannen met dwarslaesie is de vraag of zij nog een erectie of ejaculatie kunnen hebben vaak een van de eerste zorgen. Vrouwen vragen zich meestal af of zij nog vaginale lubricatie kunnen ervaren en of ze in staat zijn tot orgasme.

Bij veranderingen in seksuele mogelijkheden is het volkomen normaal dat je rouwt om het verlies van mogelijkheden die er voordien wel waren. Mensen met SCI ontdekken vaak nieuwe erogene zones en vormen van intimiteit die ontzettend bevredigend kunnen zijn.

Het is belangrijk om te begrijpen dat elke vorm van seksuele aanpassing individueel is en afhankelijk van het type en de ernst van de SCI. Bijvoorbeeld, bij mannen is het vermogen om erecties te krijgen afhankelijk van de locatie van het letsel in de wervelkolom. Bij vrouwen geldt hetzelfde voor seksuele opwinding en lubricatie. Reflexogene en psychogene seksuele reacties kunnen verschillen naargelang de mate van letsel.

Behandelopties voor seksuele disfunctie na SCI

1. Medicatie

Er zijn verschillende medische behandelingen beschikbaar om seksuele functies te verbeteren na SCI. Voor mannen kan het gebruik van fosfodiësterase type 5 (PDE5) remmers zoals Viagra helpen bij het verkrijgen van een erectie. Andere opties, zoals injecties of vacuümpompen, kunnen ook overwogen worden. Voor vrouwen kunnen hulpmiddelen zoals glijmiddelen en vibrators bijdragen aan seksuele bevrediging.

2. Seksuologische therapie

Seksuologische therapie kan helpen om lastige gedachten en emoties rond seksuele disfunctie aan te pakken. Het kan je helpen om nieuwe manieren van denken over je eigen seksualiteit en lichaam te ontwikkelen. Een seksuoloog kan je adviseren in specifieke technieken, oefeningen en tools die je kan uitproberen.

3. Mindfulness

Uit onderzoek weten we dat het beoefenen van mindfulness een positieve impact kan hebben op de seksualiteitsbeleving. Dit kan je helpen om je lichaamsbewustzijn te vergroten.

4. Bekkenbodemfysiotherapie

Bekkenbodemfysiotherapie kan nuttig zijn voor het verbeteren van seksuele functie bij mensen met SCI, vooral voor degenen die last hebben van spierzwakte of pijn in het bekkengebied. Deze therapie richt zich op het versterken en ontspannen van de bekkenbodemspieren, wat kan bijdragen aan een verbeterde seksuele ervaring.

Het belang van communicatie en relaties

Een van de grootste uitdagingen bij het omgaan met seksuele disfunctie na SCI is het behouden van een gezonde relatie en goede communicatie met je partner. Veel mensen met SCI ervaren een verschuiving in hun relatie, waarbij partners soms de rol van verzorger aannemen. Dit kan een negatieve invloed hebben op de intimiteit.

Het is belangrijk om met je partner te blijven communiceren over je gevoelens en wensen. Het is niet altijd eenvoudig om dit samen te doen. Veel mensen kiezen er dan ook voor om zich hierin te laten ondersteunen door een seksuoloog of relatietherapeut. Dit helpt om misverstanden te voorkomen en zorgt ervoor dat jullie samen op zoek kunnen gaan naar nieuwe manieren om intimiteit te beleven. Het betrekken van de partner bij de behandeling, bijvoorbeeld door samen naar de seksuoloog te gaan, kan helpen om de relatie te versterken en nieuwe vormen van seksuele interactie te verkennen.

Conclusie

Seksualiteit na een dwarslaesie kan uitdagend zijn, maar het is belangrijk om te weten dat seksuele tevredenheid en intimiteit nog steeds mogelijk zijn. Met de juiste medische en therapeutische ondersteuning kunnen mensen met SCI hun seksuele leven herontdekken en zich aanpassen aan hun nieuwe realiteit.

Heb je zelf ervaring met SCI en seksualiteit? Deel je verhaal in de reacties hieronder en laten we samen deze belangrijke kwestie bespreekbaar maken.