Verschillende vormen trauma
Trauma kan verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de aard en duur van de ervaring.
In dit artikel vind je een overzicht van de meest voorkomende types trauma.
Acute trauma
Acute trauma is het gevolg van één enkel, ingrijpend moment. Dit kan een eenmalige gebeurtenis zijn, zoals een ernstig ongeluk, een natuurramp of een gewelddadig voorval.
De gebeurtenis heeft zo'n grote impact dat het kan leiden tot langdurige emotionele en psychologische problemen.
Hechtingstrauma
Hechtingstrauma treedt op wanneer er een verstoring is in het proces van binding tussen een baby of kind en zijn/haar primaire verzorger (vaak gaat het over de band met de ouders). Dit kan ontstaan door duidelijke vormen van mishandeling of verwaarlozing, maar ook door minder zichtbare problemen, zoals een gebrek aan affectie of respons van de verzorger.
Hechtingstrauma kan ook optreden als er trauma's in het gezin zijn tijdens de vorming van de band, bijvoorbeeld door scheiding, ernstige ziekte of het overlijden van een verzorger. Deze verstoring kan later in het leven leiden tot problemen in het aangaan van relaties en het ontwikkelen van vertrouwen.
Chronisch trauma
Chronisch trauma ontstaat wanneer iemand langdurig en herhaaldelijk wordt blootgesteld aan traumatische ervaringen. Denk hierbij aan situaties van huiselijk geweld, langdurige mishandeling of aanhoudende armoede. Het voortdurende karakter van de stress en angst kan leiden tot diepe emotionele schade en gedragsproblemen.
Complex trauma
Complex trauma verwijst naar het ervaren van meerdere traumatische gebeurtenissen, vaak binnen het zorgverleningssysteem, zoals in het gezin. Kinderen die opgroeien in een omgeving met chronische stress of geweld kunnen complexe trauma’s ontwikkelen, omdat ze voortdurend blootgesteld worden aan angst, onveiligheid en soms ook mishandeling.
Lees hier een uitgebreid artikel over cPTSS (complex posttraumatisch stressstoornis)
Intergenerationeel trauma
Intergenerationeel trauma wordt doorgegeven van de ene generatie op de andere. Dit betekent dat de trauma’s die door een persoon zijn ervaren, zoals oorlog of genocide, ook hun kinderen en kleinkinderen kunnen beïnvloeden.
Dit type trauma werd voor het eerst herkend bij de nakomelingen van Holocaust-overlevenden, maar kan zich ook voordoen in andere situaties waar trauma van generatie op generatie wordt doorgegeven.
Raciaal trauma
Raciaal trauma, of raciaal gebaseerd traumastress (RBTS), ontstaat door ervaringen met raciale vooroordelen, etnische discriminatie, racisme en haatmisdaden. De emotionele en psychologische impact van deze ervaringen kan zich manifesteren in gevoelens van angst, wantrouwen en constante stress.
Raciaal trauma kan ontstaan door zowel individuele als systemische ervaringen van discriminatie.
Secundair trauma (vicarious trauma)
Secundair trauma treedt op wanneer iemand indirect wordt blootgesteld aan het trauma van anderen, bijvoorbeeld door zorgverleners, familieleden of vrienden die nauw betrokken zijn bij een getraumatiseerd persoon. Deze indirecte blootstelling kan leiden tot emotionele uitputting en zelf traumatische reacties veroorzaken, zoals gevoelens van angst, depressie of machteloosheid.
Collectief trauma
Collectief trauma is een traumatische ervaring die een hele groep mensen, gemeenschap of samenleving treft. Voorbeelden hiervan zijn oorlogen, natuurrampen of terroristische aanslagen.
Dit type trauma beïnvloedt niet alleen het individu, maar heeft ook bredere maatschappelijke gevolgen, zoals verlies van sociale samenhang, vertrouwen en veiligheid.
Samengevat
Trauma komt in veel vormen voor en kan op verschillende manieren invloed hebben op mensen en gemeenschappen. Elk type trauma vraagt om een specifieke aanpak om de psychologische en emotionele impact te herstellen.